Meer dan een eeuw actief voor Hoorns erfgoed

Vereniging Oud Hoorn - Actualiteit

Stripraam Joost Swarte in Oosterkerk Hoorn onthuld   (19-12-2021)

Oosterkerk<br>Grote OostNoord-Holland fascineert striptekenaar, grafisch kunstenaar en ontwerper Joost Swarte. Vooral de relatie met het water, als bedreiging én als aanjager van welvaart. Met ’Hoorn’ als onderwerp voor een kerkraam zette hij dan ook het water centraal.
Het nieuwste glas-in-loodraam van Joost Swarte werd vrijdagmiddag in de Oosterkerk onthuld. Het is een schenking van de Hoornse familie Van Doorn, die de Oosterkerk al in het testament had staan, maar liever ’met de warme hand’ gaf.Kerkraam

,,Een nieuw raam van deze omvang en allure, dat komt niet elke eeuw voor. De laatste was vier eeuwen geleden’’, zei een trotse Eddy Boom, voorzitter van de stichting Oosterkerk. Hij doelde op het tegenoverliggende Admiraliteitsraam, het enige raam dat al sinds de plaatsing in 1620 in de kerk aanwezig is.

De nieuwste aanwinst: 90 raampjes, 3,5 meter breed, 9,5 meter hoog, verbeeldt de geschiedenis van Hoorn. Swarte sprak hiervoor met historicus Ad Geerdink, directeur van het Westfries Museum, en met de Hoornse archeoloog Christiaan Schrickx. Resultaat was een ’stripverhaal’, waarin Swarte gebeurtenissen heeft ’gestapeld’ zoals in de archeologie. Onderop de oudste geschiedenis, met dijken van veen, een nederzetting en koeien. Vervolgens de periode waarin Hoorn tot bloei komt als (bestuurlijk) centrum van West-Friesland, met onder meer de weegschaal en het zwaard van Vrouwe Justitia. Een lakenhandelaar verbeeldt de textiele nijverheid.

Een poes die een vis ziet en - elders in het raam - tracht te vangen is een speels element, net als een papegaai die vanaf de plunjezak van een zeeman naar meeuwen kijkt.

De dijken worden steviger en de schepen groter. Ze gaan de wereldzeeën bevaren. Op een aardbol zijn met rood de plekken aangegeven die door ’Hoorn’ zijn aangedaan, ook voor slavenhandel. Herkenbare elementen van Hoornse gebouwen zijn ook terug te vinden.

IJsberen
Opvallend zijn bovenin twee ijsberen op een (smeltende) ijsschots, die vragend kijken. ,,Een nieuwe uitdaging om met het water om te gaan. Hoe gaan we dat aanpakken?’’, zegt Swarte daar zelf over.

Ann Demeester, de directeur van het Frans Hals Museum, zou samen met Hoorns burgemeester Jan Nieuwenburg het raam onthullen, maar moest afzeggen door corona. Rieks Swarte, broer van Joost, las haar speech voor. ,,Een kleurrijke feestslinger van miniverhalen’’, noemde Demeester de creatie van Swarte. ,,Verhalen die door het daglicht tot leven worden gewekt.’’

Avontuurlijk
Joost SwarteSwarte is inmiddels 73. Het leuke van zijn werk zit in het avontuurlijke, zegt hij. ,,Je moet je elke keer opnieuw in een onderwerp verdiepen. Dit raam is heel specifiek.’’

Hij werkte samen met Marije Wolfswinkel van glasatelier Lichtraamwerk in Noord-Scharwoude, die in de uitvoering werd geassisteerd door Nataliya Vladychko uit Hoorn en atelier Schmit in Haarlem. Er zit volgens Wolfswinkel zeker duizend uur werk in, alleen al 280 uur voor het monteren.

Mondgeblazen
Swarte en Wolfswinkel waren naar Brabant getogen om precies de juiste (23) kleuren mondgeblazen glas uit te zoeken. Het ontwerp is zo gemaakt dat de getekende lijnen ook precies de loodlijnen zijn. Er is nauwelijks iets gebrandschilderd. Bewust, volgens Swarte. ,,Want brandschilderen is ook voorkomen dat licht binnenkomt. Dit raam zit in de westkant en geeft veel licht in de kerk. Dat moest ook zo blijven.’’

Wie dat zelf wildebekijken, kon in deze zaterdag tussen 12 en 15.30 uur langskomen op Grote Oost 58 (QR-code vereist). Ook werden in de kerk twee korte films vertoond: over de ontwerper en over het maakproces.

Die films zijn ook te zien in pop-up museum Expoost, Roode Steen 15, samen met een overzichtstentoonstelling met prentkunst van Joost Swarte. Dat kan tot en met 23 januari (wo tm zo, 13-17 uur).

Voor meer over de Oosterkerk kijkt u hier

In 2016 werd het raam van Peter Dorleijn onthuld Gezicht op Hoorn

 

 

Nieuwsarchief