Hoornse Gevelstenen en andere Huistekens
Voorwoord
“Een geschiedenis in steen en hout”, zo luidt de ondertitel van dit boek. “Hoorns
geschiedenis in steen en hout”, in boekvorm verteld zou ook een goede, hoewel wat lange hoofdtitel
zijn geweest.
De reeds verschenen uitgaven in de vijf boekenreeksen van de Publicatiestichting Bas Baltus over de
(cultuur)geschiedenis van Hoorn geven haar historie weer op
de gebruikelijke wijze: gedrukt op papier, indien nodig ondersteund door tekenpen en fototoestel,
gehanteerd door auteurs die waarnemen en interpreteren door de bril van een twintigste-eeuwer.
De in dit boekje gehanteerde benadering van het weergeven van de geschiedenis van een stad of streek
is een geheel andere, namelijk haar te laten vertellen door diegenen, die haar zelf hebben meegemaakt
en weergegeven. Ik duid hiermee op de te vaak voorbij geziene getuigen in de vorm van historische
uithangtekens en in het bijzonder van gevelstenen.
De makers ervan gaven de geschiedenis daarop niet weer met pen en papier, maar met beitel en steen in
een daarbij vaak ontwapenende fijnzinnigheid en ongekunstelde ambachtelijkheid.
Wilt u de geschiedenis van een oud-Hollandse stad als Hoorn leren kennen, begin dan eens met het maken
van een wandeling langs de gevels van haar straten en tracht deze beeldend te “lezen”. U
kunt dan een indruk krijgen van haar moraal en geloofsovertuigingen en van de wijze waarop haar bevolking
met de zwakkeren, zieken, armen, wezen en ouden van dagen omging. Ook kunt u ontdekken welke beroepen
er werden uitgeoefend, gegevens verzamelen over nijverheid en handel, zowel ter plaatse als daarbuiten.
Maar ook over scheepvaart, buitenlandse culturele contacten en handelspartners en over veiligheid,
bescherming, rechtshandhaving en verdediging. Tevens kunt u inzicht krijgen in het bestuur en de
machtsverhoudingen en u kunt de strijd om vrijheid volgen. Ten slotte vergaart u kennis over
vervoersmogelijkheden, familieverbanden, recreatie en zelfs beleggingsschandalen. Dat vraagt vaak wel
enige achtergrondinformatie.
In dit boek wordt die, voor zover beschikbaar, gegeven waarmee u een hulpmiddel hebt bij het
“lezen” en begrijpen van de in steen gebeitelde geschiedenis. Onze stichting is bijzonder
verheugd met deze uitgave over de “versteende” en toch nog altijd zo levende bron van kennis
over Hoorns lotgevallen. Het is dan ook overbodig om te vermelden dat dit boek, vooral door zijn nieuwe
invalshoek wat geschiedschrijving betreft, onontbeerlijk is voor een ieder die de Hoornse geschiedenis
een warm hart toedraagt.
Mevr. R. Bax van Altena
Oud voorzitter Publicatiestichting Bas Baltus.
Sint Jans Gasthuis
Kerkplein 39
