Laatste rustplaats:
Het gezin Polak woonde op de Italiaanse Zeedijk 46, vader was lompenhandelaar. Vader en moeder zijn op dezelfde dag te Sobibor om het leven gebracht, waarschijnlijk meteen na aankomst, want Sobibor was puur een vernietigingskamp. Zoon Hijman is via het Kamp Vught in Auschwitz terechtgekomen en daar bijna een jaar later omgekomen. In tegenstelling tot Sobibor was Auschwitz een kamp met meerdere functies; er zaten daar niet alleen Joden, maar ook andere gevangenen. Het is aannemelijk dat Hijman in Auschwitz te werk is gesteld, gelet op zijn jeugdige leeftijd.
Samen met Isaac Polak staat hij op een foto van het elftal van B.T.O.G.
Voetbalclub Buurtvereniging Tot Ons Genoegen (B.T.O.G.) 1933
Isaac Polak, rechts Hijman Polak
Van Hijman is een brief bewaard gebleven die hij vanuit het Kamp Vught (officieel het KonzentrationsLager Herzogenbusch genaamd) heeft geadresseerd aan Dieuw van Vliet en Aaf Dell, de twee vrouwen die op de Grote Oost 6 onderduikers verborgen hielden.
Geachte Dames,
Hier is dan mijn tweede brief aan u. Hopelijk hebt u mijn eerste ontvangen, zodat u zult weten dat ik geregeld brieven van u mag ontvangen. Hoe is het met u? Met mij is gelukkig alles goed. Hoe gaat het in Hoorn? Schrijft u me vaak, als u wilt? Zoals u wel weten zult, heb ik de reçukaartjes steeds dadelijk opgestuurd. Hebt u ze spoedig ontvangen? Maar bijna zou ik vergeten u te bedanken voor alle moeiteen onkosten, die u beiden zich voor mij getroost hebt. Als u eens wist, wat dat alles voor mij heeft betekend! Geachte dames, hoe kan ik u ooit alles bedanken! Ik probeer het maar niet eens te schrijven, u weet het toch wel, hè? Van mijn ouders heb ik verder niets gehoord. Hebt u misschien bericht gehad? Geeft u mijn groeten aan alle bekenden en vrienden vooral de fam. Ruyter, Grote Noord en Gebr. Tros, West. Zoals u weet mag ik 1x in de 2 weken een postwissel van ƒ 15,- ontvangen. Schrijft u gauw? Met hartelijke groeten en beste wensen van H. Polak.
Opvallend is, dat de brief niet is gedateerd. Hij moet zijn geschreven tussen 20 april 1943 (de dag dat de Hoornse joden uit Hoorn zijn weggevoerd) en en ook dat Hijman in de brief niets zegt over de leefomstandigheden in het kamp, die - zacht gezegd - niet aangenaam kunnen zijn geweest. Dat kan te maken hebben met de censuur waaraan in- en uitgaande post in het kamp was onderworpen. Dat gold ook voor deze brief, die het stempel heeft ontvangen van de 'Postcensurstelle K.L. (KonzentrationsLager) Herzogenbusch').
Voor de onthulling van de plaquette op 4 mei 1953 waren van dit gezin geen nabestaanden uitgenodigd. Dezen waren waarschijnlijk op dat niet bekend of mogelijk ook niet meer in leven.
Research, samenstelling en teksten: Peter Tack
Foto's: Diana v.d. Hoogen, internet
© Vereniging Oud Hoorn 2010/2023