In 1877 brandde de kapel aan de Achterstraat geheel uit. Dat was het zetje dat de katholieken nodig
hadden om hun lang gekoesterde wens, een grote, nieuwe kerk, te vervullen. De panden van de Franciscanen
tussen het Achterom en het Grote Noord werden gesloopt. Daar verrees nu een kerk met een Italiaanse
aandoende koepel, naar ontwerp van de in Hoorn geboren architect Adrianus Cyriacus Bleys.
De vereniging van rechtzinnig hervormden opende op 26 april 1934 een nieuwe kapel
aan de Eikstraat (Coll. K. Korpershoek, Andijk).
Op 30 oktober 1882 werd de kerk ingewijd. Onder leiding van de opeenvolgende pastoors werd de kerk verder
verfraaid met gebrandschilderde ramen en een prachtig orgel. In 1910 werd een nieuwe, grote pastorie
gebouwd op de hoek van de Gelderse Steeg. En in 1919 schonk mevrouw Dorothea Vlaar de kerk een grote
luidklok ter herinnering aan haar gestorven broer. Na eeuwen was het katholicisme in Hoorn weer duidelijk
zichtbaar en hoorbaar.
De ontvolking van de binnenstad en de voortschrijdende ontkerkelijking hebben ertoe geleid dat menige
monumentale kerk een geheel andere bestemming heeft gekregen. De Grote Kerk bleef bewaard dank zij een
unieke winkel- en woonbestemming. Kunstenaars ontfermden zich over de kapel aan de Achterstraat. Oosterkerk
en Noorderkerk worden onder meer gebruikt voor culturele manifestaties. De synagoge werd gesloopt, maar
voor de ontluisterde doopsgezinde kerk wordt misschien ooit een passende bestemming gevonden. Luthersen,
Remonstranten en Vrijmetselaars houden met veel moeite hun monumentale panden in stand. De Rozenkruisers
betrokken in 1986 een pand aan het Rode Steen en de moslims vonden onderdak in een moskee aan de Pakhuisstraat.
In het midden van de vorige eeuw huwde de welgestelde jonkheer Pieter Opperdoes
Alewijn een 25 jaar jonger meisje uit Limburg. Voor zijn zeer vroom katholieke vrouw liet hij een complete
kapel bouwen in de tuin van zijn huis aan het Grote Oost
(WFM).
Zeven eeuwen geleden hadden de inwoners van Hoorn allemaal hetzelfde geloof. Tegenwoordig is het aantal
godsdienstige gezindtes en stromingen niet meer te tellen. Maar wat ze nog steeds gemeen hebben, of ze
nu katholiek zijn of protestant, Hare Krishna of Zevendedagsadventist, ze zijn nog steeds bezorgd om
hun ziel en zaligheid.
Een islamitische bijeenkomst in de moskee aan de Pakhuisstraat (Foto S.Oçakli).